Mythes over de diamantindustrie, vooral onder consumenten, zijn soms moeilijk om te ontmaskeren. Enkele toonaangevende experts corrigeren hieronder enkele veelvoorkomende misvattingen.
Mythe 1: Klanten lopen een aanzienlijk risico een conflictdiamant te kopen
Waarheid: De kwestie van conflictdiamanten – of bloeddiamanten – is wellicht de meest doordringende mythe aller tijden en heeft een grote impact op het publieke bewustzijn.
“Onze sector heeft grote vooruitgang geboekt sinds het brede bewustzijn hierover dat ontstond tijdens de wrede burgeroorlogen in Sierra Leone en Angola, in de jaren 90,” zegt Don Palmieri, president van het Gem Certification & Assurance Lab (GCAL).
Het percentage van de wereldwijde financiering door de diamanthandel van conflicten lag op dat piekmoment, volgens schattingen, tussen minder dan 1,5% tot maar liefst 15%. Maar sinds de introductie van het Kimberley Process (KP) certificatieschema en het WDC-systeem van garanties is meer dan 99,8% van de diamanten in de wereld als conflictvrij gecertificeerd, dit met de actieve steun van 81 landen.
De industrie is verregaand zelfregulerend en de verschillende landen hebben aanvullende lagen aan overheidsregulering. Het Britse Government Diamond Office werkt bijvoorbeeld nauw samen met HM Revenue & Customs, de Europese Commissie en civiele groeperingen om de handel in illegale diamanten te bestrijden.
“Vrijwillige- en zelfregulerende systemen zijn doeltreffend in het handhaven van de diamantpijplijn”, legt Ronnie VanderLinden, president van de Diamond Manufacturers & Importers Association of America (DMIA), uit. Als voorbeeld verwijst hij naar het Diamond Source Warranty Protocol, ontwikkeld door vooraanstaande Amerikaanse organisaties.
“We hebben systemen om ervoor te zorgen dat degene die zaken doen, er vertrouwen in hebben met zekerheid te weten dat hun leveringsbron conflictvrij is. Er zijn ook mensen die zich abonneren op de Responsible Jewellery Council, de Best Practice Principles van De Beers en het Signet Responsible Sourcing Protocol,” voegt hij eraan toe.
Mythe 2: De diamantindustrie is een monopolie
Waarheid: “De perceptie bestaat dat De Beers nog steeds de markt controleert en de prijzen beheert, terwijl dit al decennialang niet meer het geval is“, zegt Adonis Pouroulis, voorzitter van Petra Diamonds. “In feite wordt aan Petra nog steeds regelmatig gevraagd of we onze diamanten verkopen aan De Beers.”
Deze mythe is diepgeworteld in de geschiedenis en gaat terug tot de late jaren tachtig. In die periode had De Beers inderdaad nog meer dan 90% van de toeleveringsketen in handen en was zij bijna volledig verantwoordelijk voor de marketing van diamanten. In de jaren veertig van vorige eeuw ontwikkelde het bedrijf zijn beroemde slogan “A Diamond Is Forever”. Dit leidde ook tot de mythe dat De Beers de diamanten verlovingsring ‘uitvond’, terwijl de allereerste al in 1477 vermeld worden.
In de jaren negentig opende er een markt voor nieuwe mijnbedrijven, wat de greep van De Beers en Alrosa op de industrie doorbrak. Dit resulteerde in een nieuwe golf van diamantvondsten in Angola en Canada, volgens Pouroulis.
David Johnson, senior manager media en commerciële communicatie bij De Beers, voegt eraan toe dat het aandeel van zijn bedrijf “in 2016 rond de 35% lag van het wereldwijde aanbod, terwijl Alrosa bijna 30% van de waarde van de wereld leverde aan ruwe diamanten. Andere producenten, zoals Sodiam, Dominion Diamonds, Rio Tinto en Petra Diamonds, hadden ook in 2016 een aanzienlijk aandeel in de marktwaarde. De sector heeft duidelijk een groot aantal concurrerende leveranciers.”
Mythe 3: Het mijnen naar diamant neemt van het milieu en geeft er niets voor terug
Waarheid: “Het mijnen naar diamant is over het algemeen minder schadelijk voor het milieu dan andere soorten mijnbouw, omdat er minder of geen chemicaliën worden gebruikt, wat anders schadelijk kan zijn voor de gezondheid van het personeel“, zegt Tobias Kormind, managing director van de toonaangevende Europese retailer 77Diamonds.com . Pouroulis voegt eraan toe dat “diamantmijnen de neiging hebben om een veel kleinere ecologische voetafdruk te hebben, omdat onze ertslichamen verticaal zijn, niet horizontaal [en daarom minder van het omliggende gebied beïnvloeden]. In het geval van Petra hebben we beschermde habitats aangelegd, in totaal 10.255 hectare, om het behoud van fauna en flora te waarborgen.”
Voor veel bedrijven in de diamantindustrie zijn deze bewaarde landgebieden groter dan de mijnbouw zelf. De De Beers Group beheert 164.000 hectare land, vijf keer het gebied dat wordt beïnvloed door haar mijnactiviteiten. De Beers is “ook de leider van een baanbrekend onderzoeksproject dat tot doel heeft koolstofneutrale mijnbouw te ontwikkelen voor een aantal van onze activiteiten in slechts vijf jaar“, aldus Johnson.
“Wetenschappers schatten dat het koolstofopslagpotentieel van kimberlietafval dat elk jaar door een diamantmijn wordt geproduceerd, tot 10 keer de uitstoot van een typische mijn kan compenseren.” In Australië haalt de Argyle-mijn van Rio Tinto meer dan 92% van zijn energiebehoeften uit de hydro-elektrische Ord Hydro-centrale, en het bedrijf heeft haar dieselverbruik met 21% teruggebracht.
Over het algemeen heeft de industrie enorme vooruitgang geboekt op het gebied van waterrecyclering en afvalbeperking en heeft zij uitgebreide plannen voor de sluiting van mijnen en herbeplantingsprogramma’s voor bomen ingevoerd.
Mythe 4: Diamantmijngemeenschappen worden mishandeld en lopen risico
Waarheid: “In tegenstelling tot bijna elke andere industrie, bouwt de diamantindustrie mijnbouw gemeenschappen op en verhoogt ze het gevoel van verbondenheid,” zegt Kathy Chappell van Fair Trade Gems, die onlangs tot ‘ethical issues’ adviseur van de London Diamond Bourse (LDB) werd benoemd .
De geïsoleerde aard van diamantmijnen betekent immers dat de beroepsbevolking dichtbij woont en een gemeenschapszin ontwikkelt. De diamantindustrie ondersteunt dit door te investeren in ziekenhuizen, scholen, trainingen en beurzenprogramma’s.
Misverstanden over de situatie beginnen reeds op een basisniveau, terwijl velen ervan uitgaan dat mijnwerkers de diamant met de hand ontginnen. “Mensen beseffen niet dat het mijnen naar diamant een zeer geautomatiseerd proces is, waarbij miljoenen tonnen steen per jaar worden verplaatst. Mijnwerkers die grote grondladers in open putten of ondergronds bedienen, zouden zelfs nooit een diamant zien“, zegt Pouroulis.
Consumenten onderschatten ook hoeveel de diamantmijnen de gemeenschap helpen versterken. Petra, bijvoorbeeld, gaf $ 8,5 miljoen uit aan opleiding in het fiscale jaar 2017 en verdubbelde de sociale uitgaven tot $ 3,4 miljoen in dezelfde periode. Op nationaal en mondiaal niveau, zegt Palmieri, hebben “verre ontdekkingen van mijnen de nodige buitenlandse valuta naar landen gebracht en hebben ze legitieme regeringen de mogelijkheid geboden om moderne medicijnen en medische voorzieningen aan hun mensen aan te bieden.” 33% van het BBP van Botswana komt bijvoorbeeld van het mijnen naar diamant en naar schatting hebben vijf miljoen mensen wereldwijd toegang tot gezondheidszorg dankzij diamantinkomsten, volgens diamondfacts.org.
Mythe 5: De hele diamantindustrie doet geheimzinnig en is gesloten voor buitenstaanders
Waarheid: het hoogwaardige karakter van diamanten heeft de veronderstelling gewekt dat de industrie vol met ontoegankelijke mensen en organisaties zit, die meer op hun gemak zijn met geheimhouding dan transparantie. Maar in feite, zegt Palmieri, “zijn er heel wat zeer hardwerkende mensen verspreid over de hele wereld, van arm over welgesteld, tot rijk en vermogend, afhankelijk van hoe ze hun bedrijven hebben opgebouwd en uiteraard ook de gevolgen van een 6-jarige daling van de prijzen van geslepen diamanten hebben opgevangen.”
De houding van het publiek tegenover transparantie heeft ook een impact gehad op de industrie, aldus Johnson. “De maatschappij verwacht nu dat bedrijven rapporteren over hun sociale activiteiten, en regelgevers, financiers en andere stakeholders eisen steeds meer transparantie in bedrijfsstructuren en in financiële rapportage, zodat zij erop kunnen vertrouwen dat bedrijven goed handelen. Als zodanig hebben we een grote verandering gezien in de diamantsector” zegt hij. Bijdragen aan de geheimzinnige mythe is de overtuiging dat diamantbedrijven bergen stenen oppotten, hoewel ook dit onjuist is, merkt Pouroulis op.
“Sommige mensen denken nog steeds dat De Beers een enorme voorraad aan diamanten in kluizen heeft liggen, terwijl er in feite tegenwoordig geen significante voorraad diamanten is“, legt hij uit. “Ja, diamantmijnuitbaters hebben allemaal een diamantinventaris, maar dit stemt in het algemeen overeen met een gangbare manier van zakendoen omdat we een voorraad opbouwen voordat we een verkoop doen.“