Afbeelding: de 18,18-karaats Fortune Pink (links); de 11,15-karaats Williamson Pink Star (midden); de 13,15-karaats steen die bij Christie’s is teruggetrokken (rechts). (Christie’s/Sotheby’s)

Na een golf van prijzen die de krantenkoppen haalden, begint het prijsniveau van gekleurde topdiamanten af te nemen. Experts zeggen hierover dat marktmoeheid de wow-factor kan aantasten.

Op de voorjaarsveilingen van dit jaar stonden een aantal opvallende gekleurde diamanten in de schijnwerpers, die werden verkocht voor torenhoge bedragen die alleen de top 1% tot 2% van de samenleving kon opbrengen.

Bij Sotheby’s Hong Kong in april bracht de De Beers Cullinan Blue – een 15,10-karaats, helderblauwe diamant – 57,5 miljoen dollar op, ruim boven de hoge schatting van 48 miljoen dollar. In mei verkocht Christie’s Genève de 205,07 karaat, fancy-intense-gele Red Cross diamant voor $14,3 miljoen tegen een voorverkoopprijs van $10,5 miljoen. De Williamson Pink Star kwam nog in oktober in het nieuws; Sotheby’s sleepte 57,7 miljoen dollar in de wacht voor de 11,15 karaat grote, felroze steen, bijna driemaal de hoge schatting van 21 miljoen dollar. Zelfs tijdens het ergste van de Covid-19 uitbraak, leek de verkoop van grote gekleurde diamanten de vertraging van andere luxeartikelen te ontlopen.

Maar in de tweede helft van het jaar lijken deze fenomenaal zeldzame edelstenen aan kracht te hebben ingeboet. Sommige verkopen helemaal niet, zoals de 5,53 karaat blauwe van De Beers die Sotheby’s Genève in november aanbood voor 15 miljoen dollar. Andere, zoals de 18,18 karaat Fortune Pink – die dezelfde maand bij Christie’s Genève werd verkocht – komen maar net voorbij hun lage schattingen. En dan was er nog de 13,15-karaats, fancy-vivid-pink steen die op mysterieuze wijze werd teruggetrokken vóór de veiling van 6 december, ondanks het feit dat de hoogste schatting 35 miljoen dollar bedroeg.

Hoewel deze gevallen geen permanente verschuiving vertegenwoordigen, roepen ze wel de vraag op: wat is er nu anders, en waarom zijn deze eens zo begeerde juwelen geflopt? Volgens deskundigen zijn er een aantal redenen, variërend van de economische neergang tot een algemeen gevoel van marktmoeheid.

Wisseling van de wacht

In het verleden waren Russische en Hongkongse miljardairs de voornaamste kopers van grote diamanten. De sancties tegen Rusland als gevolg van de oorlog in Oekraïne hebben de deelname aan veilingen echter beperkt, evenals de strenge Covid-19 maatregelen in China die het reizen naar Hongkong aan banden hebben gelegd.

Hoewel Chinese kopers agenten, familieleden en vrienden in Hongkong hebben om voor hen te kopen, denk ik dat mensen nu uiterst voorzichtig zijn vanwege een nieuwe golf van het virus en het effect daarvan op de economie,” verklaart Harsh Maheshwari, uitvoerend directeur bij de in Hongkong gevestigde handelaar in gekleurde diamanten Kunming Diamonds. “Op dit moment houden ze het liever rustig en blijven ze liquide, en geven ze waarschijnlijk geld uit aan andere dingen zoals reizen, Kerstmis en mogelijk het Chinese Nieuwjaar.

Temidden van het verdwijnen van de traditionele kopers, is het Midden-Oosten naar voren gekomen als een sterke mededinger voor grote, hoogwaardige gekleurde diamanten, maar de regio heeft een sterke voorkeur getoond voor stenen die groter zijn dan die welke momenteel worden aangeboden, meldt Quig Bruning, senior vice president en hoofd van juwelen bij Sotheby’s New York.

Ik denk dat we een beetje meer selectiviteit zien in termen van wat mensen echt zoeken,” zegt hij. “Mensen zijn gewoon een beetje kieskeuriger over deze individuele stenen.

In de schaduw van de recessie

Het is de vraag of de inflatie en het vooruitzicht van een economische recessie mensen ervan weerhouden hoge bedragen uit te geven aan grote gekleurde diamanten. De prijzen stijgen, en het grote publiek zit krap bij kas, maar die factoren weerhouden de crème de la crème van de samenleving waarschijnlijk niet.

Terwijl de wereldeconomie het momenteel in het algemeen moeilijk heeft, heeft de 2% van de bevolking die deze stenen koopt het niet zo moeilijk,” zegt Jonathan Abram, directeur van de in Hong Kong gevestigde juwelier en handelaar Ronald Abram.

Maar zelfs als rijke kopers het financieel niet moeilijk hebben, denkt Bruning dat de huidige markt hen kan doen aarzelen als het gaat om hoogwaardige luxeartikelen. “Ik denk dat sommige van hen een beetje aarzelen om aankopen van meer dan 10 miljoen dollar te doen.

Het is ook mogelijk dat sommige juwelen op de herfstveilingen iets te hoog geprijsd waren voor de markt, suggereert Jill Burgum, uitvoerend directeur van fijne juwelen voor Heritage Auctions.

Als je met edelstenen van dat niveau gaat werken, wordt de juiste prijsbepaling een hele uitdaging“, merkt ze op. Maar verder proberen de veilinghuizen misschien te hard om de marktwaarde van de diamanten te verhogen.

Als een veilinghuis probeert een te sterke schatting te maken, of een prijs probeert op te drijven, om de markt te sturen, is dat een slechte aanpak“, zegt ze. “Het is beter om zachter in te zetten, meer mensen aan te trekken en een bieding op gang te brengen zodat mensen niet afhaken.

Vloeit het geld naar kunst?

Gekleurde diamanten zijn altijd een sterk investeringskanaal geweest voor rijke Aziatische kopers, maar sommigen geloven dat de slinger in een andere richting gaat nu de jongere generatie de markt betreedt.

In Azië heb je veel tweede of derde generaties die minder geïnteresseerd zijn in diamanten en juwelen, omdat hun ouders die aankopen hebben gedaan en zij die zullen erven,” legt Abram uit. “Dus geven ze de voorkeur aan iets wat hun ouders niet hebben verzameld, zoals kunst, dat meer een gemeenschap en cultuur om zich heen heeft, en de galeries bieden veel meer een sociaal aspect dan sieraden.

Maheshwari is het daarmee eens, maar houdt vol dat wat oud is snel genoeg weer nieuw zal zijn. “De term die wij gebruiken is ‘kleine keizers’, die willen beginnen binnen de luxe ruimte door zich te verdiepen in het kopen van wijnen, kunst en zelfs horloges. Maar ik denk dat hoe ouder ze worden, ze ook sieraden en gekleurde diamanten gaan begrijpen, dus het is een kwestie van tijd voordat ze terugkeren.

Een nieuwe nalatenschap creëren

Een andere mogelijke reden voor de daling van de veilingkansen van grote diamanten heeft te maken met het verlangen naar een nalatenschap. Een groot aantal bieders wil iets verwerven dat ze kunnen doorgeven aan het nageslacht – en voor sommigen past een doorverkocht artikel daar niet bij.

De Williamson Pink Star en de De Beers Cullinan Blue waren beide nieuw geslepen stenen,” legt Abram uit. “Legacy is erg belangrijk voor kopers van die categorie, en ze willen graag hun eigen legacy creëren, niet deelnemen aan een legacy die al bestaat. De stenen die op de herfstveilingen worden aangeboden, zijn allemaal al eerder bovengehaald en opnieuw gesneden of geslepen. Ze zijn niet nieuw.

Bruning vindt zo’n houding echter onzin. Sommige van de meest waardevolle diamanten die ooit zijn verkocht, zijn al een tweede keer of vaker geveild, merkt hij op.

Als je kijkt naar enkele van de diamanten die in het verleden enorme prijzen hebben gehaald, zoals de CTF Pink Star, de Zoe Diamond, of de Graff Yellow, waren die geen van allen nieuw, en veel daarvan werden gekocht door Aziatische verzamelaars,” legt hij uit. “Dus nee, ik denk niet dat het creëren van een nieuwe erfenis echt een factor is. Dat gaat voor mij niet op.

Toch zit er volgens Burgum wel enige waarheid in de theorie. “De sleutelzin is ‘vers op de markt’, en ja, als het de eerste keer is dat een voorwerp op een veiling wordt aangeboden, kan er meer animo voor zijn,” zegt ze.

De jacht naar exclusiviteit

Hoewel al deze factoren waarschijnlijk hebben bijgedragen tot de vertraging van de markt, zijn er grotere problemen om rekening mee te houden. Wat kopers aantrekt tot grote gekleurde diamanten op veilingen is de kans op een exclusieve aankoop, iets wat niemand anders heeft. Maar de laatste tijd begint de exclusiviteit van deze stenen twijfelachtig te worden.

Mensen is verteld dat deze items uiterst zeldzaam zijn, maar nu zien ze ze vrij vaak,” zegt Abram. “Ook worden de items zeer zwaar gepromoot op sociale media, dus veel kopers kijken op hun telefoon en zien de foto’s van deze zeer belangrijke stenen, waarvan hen wordt verteld dat ze zeldzaam zijn – en ze zijn zeldzaam – maar het te vaak zien ervan kan die perceptie veranderen.

Zoals vele markten is de veilingmarkt cyclisch. Gele diamanten, die traditioneel een vast blokaanbod zijn, begonnen ongeveer twee jaar geleden af te nemen, onafhankelijk van Covid-19, volgens Bruning.

De prijzen daalden met 20% tot 25% over de hele linie, en omdat ze daalden, leidde dat tot een heroverweging op macroniveau van hoeveel gele diamanten we op de markt zouden moeten brengen,” zegt hij. “En ik denk, als je zou kijken naar veilingen van 2020 tot eind vorig jaar, eerste helft van dit jaar, dat je minder gele diamanten zou zien dan in eerdere periodes. En het voordeel daarvan is dat we nu een aanzienlijke stijging van de vraag en de prijzen voor gele diamanten zien.

Daar komt de zeldzaamheid om de hoek kijken. “Hoewel ik denk dat er nog steeds blauwe en roze stenen zijn die tegen hoge prijzen gaan,” vervolgt hij, “moeten ze echt de zeldzaamheidsfactor hebben als een belangrijk onderdeel van hoe ze die prijzen bereiken.”

Teveel van het goede

Een van de grootste problemen in de veilingbranche is de marktmoeheid. Bij de grote gekleurde diamanten die geveild worden gaat het om de wow-factor. Voor kopers gaat het om het verkrijgen van een uniek item dat niemand ooit heeft gezien of ooit nog zal zien. Maar dat gaat niet op wanneer elke veiling de meest spectaculaire 10-karaats roze of blauwe diamant ooit aankondigt. De ene kan de grootste ovaalvormige roze zijn, de andere de grootste fancy-vivid-blue diamant, maar in werkelijkheid zijn deze variabelen van minuscuul belang. Kopers zien soortgelijke gekleurde diamanten steeds weer verschijnen. Het kan best zijn dat de komst van de Fortune Pink zo kort na het explosieve succes van de Williamson Pink Star de eerste ervan weerhield een hogere prijs te bereiken.

Er zijn veel van deze stenen op de markt gekomen, en op een gegeven moment wordt het een beetje moeilijk om dit idee van buitengewone zeldzaamheid te handhaven als je de ene na de andere hebt,” zegt een bron dicht bij de veilinghuizen. “Dat is een uitdaging, en … er is waarschijnlijk enige marktmoeheid, vooral bij levendige stenen van een bepaalde grootte.

Maheshwari maakt zich zorgen over het effect dat deze toestroom van “speciale” diamanten zal hebben op de markt voor gekleurde stenen als geheel. “Ik heb zeker het gevoel dat mensen de veilingen overvoeren met te veel gekleurde diamanten,” zegt hij. Hij denkt dat er betere mogelijkheden zijn buiten het veilingcircuit, waar er meer anonimiteit is, meer keuze en minder gelijkenis van koopwaar.

Ik denk dat grotere stenen beter verkopen buiten de veilinghuizen, omdat er veel kopers zijn die niet willen dat hun diamanten in de publiciteit komen,” legt hij uit. “Ik had net een aanvraag voor een grote blauwe diamant van meer dan 10 karaat, en de VIP-klant wilde niet op een veiling kopen. Zij willen een steen die niemand ooit heeft gezien. Het gaat gewoon om de exclusiviteit.

Hoewel Heritage Auctions over het algemeen niet handelt in dergelijke grote gekleurde diamanten, kent Burgum de markt goed. Ze is het ermee eens dat het moeilijk kan zijn om de vaart erin te houden voor een product dat zo veel aanbod lijkt te hebben, en ze ziet dit als misschien wel het grootste probleem. “Ik zou graag denken dat de top 1% niet zo beïnvloed is door de dip op de aandelenmarkt of de oorlog in Oekraïne,” zegt ze. “Ik denk dat het geld er nog steeds is. Mijn vraag zou zijn, zijn er mogelijk te veel van deze grote, zeldzame schatten die te dicht bij elkaar op de markt komen? Want dan kunnen ze een beetje van hun glans verliezen. Dat is waarschijnlijk niet gunstig voor de markt.