De karaattaks – een speciaal belastingregime voor diamantairs – heeft vorig jaar 68,4 miljoen euro opgebracht. Dat is meer dan de 51,2 miljoen euro van het jaar voordien en de gebudgetteerde 50 miljoen euro.
De karaattaks blijft een fiscaal buitenbeentje. Diamantairs betalen de normale vennootschapsbelasting – in 2017 nog 33,99 procent – maar dan wel berekend op slechts 0,55 tot 2,1 procent van hun omzet, afhankelijk van het aantal aftrekposten dat ze in rekening kunnen brengen.
De belasting werd eind 2016 van kracht en zorgde vorig jaar voor 68,4 miljoen euro, een pak meer dan de gebudgetteerde 50 miljoen euro. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) gaat er bovendien vanuit dat het bedrag nog kan oplopen, omdat de cijfers enkel slaan op de voorafbetalingen door de diamantbedrijven.
In het verleden betaalde de diamantsector vaak niet meer dan 20 miljoen euro aan belastingen.
Wat is de karaattaks precies?
Het Belgische parlement keurde de karaattaks goed op donderdag 15 december 2016. De parlementsleden hadden nog bijna 6 maanden nodig, nadat de Europese Commissie het principe van deze karaattaks goedgekeurd had eind juli.
Deze belasting wordt elk betaald en zou de federale begroting ongeveer 50 miljoen euro moeten opleveren. De meerderheid van de diamanthandelaren zullen onder deze karaattaks hogere belastingen betalen. Tevens brengt de maatregel meer voorspelbaarheid en stabiliteit binnen de diamantbranche, omat handelaren een veel duidelijker beeld hebben van de toekomstige belastingen die ze dienen te betalen.
Karaattaks heeft het grote voordeel van voorspelbaarheid
“Eindelijk gelden voorspelbaarheid en stabiliteit, in de vorm van deze nieuwe karaattaks, voor de Antwerpse diamantbranche.“, schreeft bij het aannemen van de wet, het Antwerp World Diamond Centre (AWDC).
Het ADWS verwacht dat dit tevens de diamanthandel voor de grootbanken aantrekkelijker zal maken inzake financiering. Bovendien zullen bedrijven geïnteresseerd zijn een onafhankelijke audit van hun voorraden te laten uitvoeren. Dit zal voor meer transparantie binnen de handel zorgen en het vertrouwen van de banken in de branche verhogen.
Men verwacht dat deze karaat taks verplicht zal zijn voor alle groothandels met basis in België, en dit enkel voor hun activiteiten die betrekking hebben op de diamanthandel. Bedrijven die aan diamant mijnbouw doen, makelaarskantoren, laboratoria uit de sector en andere dienstverleners vallen niet onder de toepassing van de karaat taks.
Een aantal kenners verwachten dat de karaat taks, zoals ze gestemd werd door het Belgische parlement, het concurrentievermogen van Antwerpen als diamantcentrum zal verhogen. Dit zal er toe leiden dat Antwerpen nog aantrekkelijker dan voorheen wordt binnen deze globale industrie.
Europese Commissie akkoord met karaattaks
De Europese Commissie heeft vastgesteld dat er in de Belgische bepalingen inzake de vennootschapsbelasting van toepassing op de groothandel in diamantsector – de karaattaks – voldaan werd aan de EU-regels voor staatssteun. De relevante bepalingen begunstigen niet bepaalde ondernemingen selectief en vormen dus geen staatssteun in het kader van de EU-regels.
De regering heeft voor de diamantsector een bijzonder fiscaal regime uitgewerkt. Officieel heet dit bijzonder regime het diamantstelsel, maar in de volksmond wordt het nu al de karaat taks genoemd. De karaat taks is een heffing van 0,55 % op de totale omzet uit de diamanthandel die behaald wordt door diamantairs.
Karaattaks is een specifiek regime voor de sector
De karaattaks is van toepassing op geregistreerde handelaars (i) die diamanten verhandelen die voortkomen uit de eigen uitbating van een diamantmijn of eigen winning van diamanten, (ii) die als verbonden vennootschap deel uitmaken van een vennootschapsgroep die een diamantmijn uitbaat of zich bezighoudt met de winning van diamanten, of (iii) die tussenkomen bij de verhandeling van deze gewonnen diamanten via verkopen in eigen naam.
Het diamantstelsel is een keuzestelsel. Enkel de geregistreerde diamanthandelaar die voor het stelsel opteert bij het indienen van zijn fiscale aangifte valt onder dit regime. De keuze voor het systeem geldt voor drie opeenvolgende aanslagjaren. Het is dus niet mogelijk van aanslagjaar tot aanslagjaar van gedachte te veranderen.
Het diamantstelsel is niet van toepassing op het resultaat verbonden aan de omzet waarvan de belastingadministratie op grond van concrete criteria aantoont dat deze werd gerealiseerd via andere dan oprechte en gebruikelijke diamantverhandelingen.
Karaattaks: berekening belastbare basis
De karaattaks is een belasting van 0,55 % op de omzet. De belastbare grondslag wordt forfaitair vastgesteld. De regeling gaat uit van de omzet bij een normale bedrijfsvoering, waarbij aan de bedrijfsleider een gebruikelijke bezoldiging wordt toegekend. Als de vennootschap geen gebruikelijke bezoldiging betaalt, wordt het forfaitair vastgestelde belastbaar resultaat verhoogd met het verschil tussen de gebruikelijke bezoldiging (die rekening houdt met de omvang van de onderneming), en de werkelijk betaalde bezoldiging.
Wanneer de vennootschap verschillende bedrijfsleiders heeft, wordt de bezoldiging van de bedrijfsleider met de hoogste bezoldiging als basis voor de berekening gebruikt.
Als de boekhoudkundig vastgestelde nettowinst lager is dan de forfaitair bepaalde belastbare grondslag omwille van diefstal, faillissement van een klant of faillissement van de diamanthandelaar zelf, is het diamantstelsel niet langer van toepassing. De belastbare winst zal voor dat belastbaar tijdperk vastgesteld worden op basis van de gewone regels van het WIB92.
Als de diamanthandelaar ook nog actief is in andere domeinen waarop het diamantstelsel niet van toepassing is en uit die activiteiten ook inkomsten haalt, moet hij voor deze activiteiten afzonderlijke rekeningen houden. Deze rekeningen moeten de totale gerealiseerde omzet uit de diamanthandel eenduidig tot uitdrukking brengen.
Beperkingen van de karaattaks
Als de diamanthandelaar aantoont dat de vorige verliezen afkomstig zijn van andere activiteiten dan de diamanthandel en ze enkel worden afgetrokken van het gedeelte van het belastbaar resultaat dat uit die andere activiteiten voortkomt, zijn ze nog aftrekbaar. Anders niet.
Ook de investeringsaftrek, of alternatief – als de vennootschap er voor gekozen heeft – het belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling, zijn niet toepasbaar voor vennootschappen die onder het diamantstelsel vallen.
De nieuwe regeling werd van toepassing vanaf aanslagjaar 2016. Wijzigingen die vanaf 30 maart 2015 aan de afsluitingsdatum van het boekjaar worden aangebracht, werden buiten beschouwing gelaten, zodat vennootschappen hun boekjaar niet kunstmatig zouden wijzigen om nog niet onder het toepassingsgebied van de nieuwe regeling te vallen.
“Schoonheid is saai, want het is voorspelbaar, zei ooit de Italiaanse schrijver Umberto Eco. Wat business betreft is voorspelbaarheid cruciaal. Zeker in deze veelbewogen tijden.”
Sylvain Goldberg
