Alrosa is niet gewend om diamanten te kopen. Als grootste producent van ruwe diamant in volume is de Russische mijnbouwer goed voor ongeveer een kwart van het mondiale aanbod en is daarmee na De Beers de tweede speler die de toon zet voor de markt.
Het was dan ook enigszins ongebruikelijk dat Alrosa het grootste deel van de ruwe edelstenen kocht op een veiling die in juli werd gehouden door Gokhran, het Russische staatsdepot voor edelstenen. Het bedrijf verkoopt gewoonlijk aan Gokhran wanneer het overtollige voorraden te verkopen heeft. Deze keer moest Alrosa inventarislacunes opvullen in de aanloop naar haar verkoop in juli. Met andere woorden, het had niet genoeg ruw om aan de vraag te voldoen.
Dit vreemde scenario was een andere indicatie van hoe sterk de ruwmarkt in 2021 is geweest. Bovendien verhoogde Alrosa de prijzen naar schatting met 7% bij de daaropvolgende verkoop, volgens verslagen van klanten. Dat komt bovenop de verhogingen van 16% die het in de eerste helft van het jaar doorvoerde. Evenzo stegen de prijzen van De Beers gemiddeld met 14% in de periode van zes maanden, merkte moederbedrijf Anglo American donderdag op in zijn tussentijdse winstverslag, en verhoogde het de prijzen in juli nog eens met naar schatting 5%, volgens zichthouders.
Opmerkelijke comeback langs de vraagkant
De mijnbouwers wijzen op het herstel van de detailhandel in de VS, waar de inhaalvraag, de hoge spaartegoeden en de stimuleringsmaatregelen van de overheid ervoor zorgen dat consumenten weer geld uitgeven aan cadeauartikelen. Fabrikanten vragen zich ondertussen af hoe duurzaam de dynamiek op de ruwe markt is. Maar omdat zij geslepen orders moeten vervullen, blijven zij aankopen.
Dat is logisch, aangezien de vraag een opmerkelijke comeback heeft gemaakt na de coronaviruscrisis van 2020. Er speelt echter ook een aanbodprobleem. Zou het kunnen dat de productie te laag is?
Het lijkt erop dat de diamantproductie haar hoogtepunt heeft bereikt en dat de lat voor het aantal karaat dat uit de grond wordt gehaald, opnieuw lager is gelegd. “Het gebrek aan nieuwe diamantprojecten betekent dat het aanbod in de nabije toekomst waarschijnlijk gelijk zal blijven of zal afnemen“, aldus Anglo American.
Volgens begin juli gepubliceerde gegevens van het Kimberleyproces (KP) daalde de wereldwijde productie van ruwe diamant in 2020 met 23% in volume tot 107,1 miljoen karaat en met 31% in waarde tot $ 9,24 miljard. En terwijl de waarde naar verwachting met meer dan 10% zal stijgen in 2021 – gestimuleerd door hogere prijzen – zal het volume naar verwachting met ongeveer 4% dalen.
Operationele problemen voor de mijnbouwers
Voorlopig blijft Covid-19 de mijnbouwsector treffen, met sporadische uitbraken van het virus die de activiteiten verstoren. Dat gebeurde in de Ekati-mijn in juni, terwijl sommige mijnen, zoals Gahcho Kué, langer dan verwacht gesloten bleven aan het begin van het jaar. De productie in de Zarya- en Zarnitsa-pijpen van Alrosa werd tot juni 2021 gedurende 14 maanden opgeschort, hoewel beide activiteiten sindsdien zijn hervat.
De Beers had in het eerste kwartaal ook te kampen met operationele problemen ten gevolge van hevige regenval en elektriciteitsproblemen, waardoor de productie lager uitviel dan aanvankelijk gepland. En wat misschien wel het belangrijkste is, is dat de Argyle-mijn in Australië afgelopen november werd gesloten, waardoor een jaarlijkse productie van tussen de 10 en 20 miljoen karaat van de markt verdwijnt.
Misschien werpt dat enig licht op de levendigheid van ruwe stenen dit jaar. Terwijl de detailhandel en de vraag naar geslepen diamant zijn teruggekeerd naar het niveau van voor de pandemie, bevindt de productie van ruwe diamant zich op een historisch dieptepunt.
Het scenario dat jarenlang aan investeerders is voorgehouden over de waarde van diamanten op lange termijn, wordt nu werkelijkheid – een stijgende vraag en een stagnerend aanbod zouden de prijzen van ruwe diamanten en de omzet van mijnbouwbedrijven moeten doen stijgen. En dat zou de geslepen waarden verder moeten ondersteunen.
Het nieuwe normaal?
Hoewel velen zich afvragen of de recente prijsstijgingen voor geslepen diamant houdbaar zijn, zeggen de fabrikanten dat ze hun prijzen niet kunnen verlagen vanwege hun hoge kosten voor ruwe diamant. En als de productie van ruw materiaal beperkt blijft ten opzichte van de vraag, kunnen de mijnbouwbedrijven de huidige prijsniveaus van ruw materiaal misschien nog handhaven.
De Beers legde uit dat in de eerste helft van 2021 een robuuste vraag, gecombineerd met aanbodbeperkingen als gevolg van productie-uitdagingen, een gunstige dynamiek creëerde die ook hogere prijzen voor ruwe diamanten ondersteunde. Misschien zal dat ook in de tweede helft van dit jaar zo blijven, wanneer de vraag doorgaans stijgt voor de eindejaarsperiode.
Nu er geen grote afzettingen meer op gang komen, kan dit ook een nieuw normaal niveau zijn voor de lange termijn. Het is geen wonder dat de mijnbouwbedrijven plots efficiëntie prediken aan de markt. De toeleveringsketen zal inderdaad krapper worden. En dat is een scenario dat een goed voorteken is voor iedereen die ruwe diamant kan bemachtigen – zelfs als dat betekent dat ze in staatseigendommen moeten duiken.
