Voor mensen in de diamantsector klonken de eerste landen waar de omicron variant van COVID-19 werd ontdekt, heel bekend: België, Hong Kong, Zuid-Afrika.
Maar het eerste land dat omicron identificeerde was Botswana, ’s werelds grootste diamantproducent naar waarde en de thuisbasis van De Beers’ Diamond Trading Co. (DTC). Het Botswana-Harvard AIDS Institute Partnership, gevestigd in de hoofdstad van het land, Gaborone, signaleerde het virus voor het eerst op 19 november, voordat soortgelijke kennisgevingen werden verzonden door buurland Zuid-Afrika.
Het feit dat Botswana zich in het epicentrum van een nieuwe COVID-uitbraak bevindt, heeft het land verontrust, dat tot voor kort een tijd lang geen nieuwe COVID-gevallen had. Het nieuws over de omicron variant kwam vlak na de DTC-zichtweek en de Verenigde Staten vaardigden een bezoekersverbod uit voor zuidelijk Afrika, wat voor verscheidene klanten van De Beers problemen opleverde om naar huis te gaan. Uiteindelijk is dat toch gelukt.
Toch zegt Pat Dambe, De Beers’ vicepresident van market outreach, een geboren en getogen Botswanaan, dat het land de zaken goed aanpakt, alles welbeschouwd.
Ondanks het feit dat zoveel diamantcentra als omicron-hubs opduiken, zegt Dambe dat ze nog niet heeft gehoord dat iemand in de handel ermee te maken heeft gekregen, noch in het buitenland, noch in het land zelf. Op dit moment zijn er in Botswana 24 gevallen van omicron gemeld, op een bevolking van 2 miljoen. Van wat zij heeft gehoord, is deze nieuwe virusstam besmettelijker dan de standaard COVID, maar de doorbraakgevallen zijn mild voor de gevaccineerden. Sommigen zijn opgenomen in het ziekenhuis, maar dat is kort en ze hebben geen zuurstof nodig. Ze geeft toe dat ze geen wetenschapper is, en dat de situatie kan veranderen.
Het helpt dat Botswana een hoge vaccinatiegraad heeft. In sommige demografische groepen, verslaan ze die van Amerika: 94% van de inwoners van 55 jaar en ouder hebben hun vaccinatie gekregen, evenals 99% van de inwoners tussen de 30-55 jaar, zegt ze. Maar 18- tot 29-jarigen krijgen nog maar net hun prikken, en die groep heeft slechts een vaccinatiegraad van 29%, hoewel het land deze week 800.000 vaccinaties verwacht. De Beers van zijn kant heeft toegezegd 500.000 doses aan Botswana en buurland Namibië te leveren.
Het land heeft ook strenge COVID-maatregelen. “Onze protocollen zijn zeer streng,” zegt Dambe. “Toen ik Botswana verliet en naar Europa ging, realiseerde ik me hoe streng we zijn. Dus toen dit gebeurde, wist iedereen wat hij moest doen.”
Volgens haar heeft Botswana het geluk dat het naar Afrikaanse maatstaven een uitstekende gezondheidsinfrastructuur heeft, en gratis gezondheidszorg voor al zijn burgers. Dambe schrijft dat toe aan de economische zekerheid die het gevolg is van het verstandige beheer van de diamantvoorraden in het land.
“We hebben goed opgeleide artsen die niet van overzee komen, maar Batswana zijn. Dat is iets heel bijzonders.”
In de weken sinds het nieuws over de omicron variant bekend werd, heeft de mutatie zich over de hele wereld verspreid. Het is nu in 50 landen en 19 Amerikaanse staten.
Het aantal gevallen in Botswana blijft echter laag: wetenschappelijk adviseur Mogomotsi Matshaba vertelde aan Voice of America dat het aantal COVID-besmettingen in dat land sinds de ontdekking van de nieuwe variant is gedaald, met slechts 27 nieuwe gevallen tussen afgelopen maandag en donderdag.
Voorlopig zijn de mensen in Botswana nog niet in paniek, zegt Dambe.
“We maken ons op voor Kerstmis. Het is zomer, het is een warme tijd. Het is een tijd van familie, een tijd waarin mensen graag ontspannen en gaan zwemmen en barbecueën en naar de kerk gaan. We zijn een biddende natie, dus dat is erg belangrijk voor onze cultuur. De mensen zijn OK, en we voelen ons rustig.“