Vorige week onthulde de Russische diamantenproducent Alrosa een fascinerend nieuw product, een diamant die kan worden gemarkeerd met een foto of zelfs met muziek, dit alles als onderdeel van zijn grotere plan om nanotechnologie te gebruiken om diamanten te kunnen traceren.
Het is het soort slimme innovatie die we gewend zijn van de mijnbouwer, die onlangs een hele reeks positieve berichten heeft bekendgemaakt. Het experimenteert met koolstofopvang om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen en heeft zijn recentste duurzaamheidsverslag gepubliceerd.
In december ondertekende Alrosa een samenwerkingsovereenkomst met het Antwerp World Diamond Centre. Zoals de meeste diamantmijnexploitanten beleefde Alrosa een groots 2021. Uitstekend nieuws voor zijn investeerders, waaronder het Oregon Public Employee Retirement Fund.
Maar dat alles betekent nu misschien niet veel meer, omdat de Russisch-Oekraïense oorlog, Alrosa en andere Russische bedrijven in een kwaad daglicht heeft gesteld.
Alrosa is altijd trots geweest op zijn Russische afkomst en algemene sociale impact en heeft gesuggereerd dat dit een verkoopsargument zou kunnen zijn. Maar Alrosa is niet alleen een Russisch bedrijf, het is voor 33% in handen van de Russische regering en voor nog eens 33% van de lokale regering van Sacha (Jakoetië), de republiek waar de diamantmijnen zijn gevestigd.
De CEO van het bedrijf, Sergej Ivanov jr., is de zoon van de voormalige stafchef van Poetin, tegen wie sancties zijn uitgevaardigd. En met allerlei Russische entiteiten die met allerlei sancties worden geconfronteerd, is het zeker denkbaar dat Alrosa op de verbannen lijst terechtkomt.
Er is ook een kleinere Russische diamantproducent, Grib, die momenteel in handen is van de VTB Bank. Die bank is ook genoemd als mogelijk sanctiedoelwit.
Dit alles gezegd zijnde, stond Alrosa niet op de lijst van de entiteiten die dinsdag werden gesanctioneerd, hoewel twee prominente Russische financiële instellingen dat wel waren.
Nu de regering Biden dreigt met een harde lijn tegen Rusland, en waarschuwt dat er meer sancties op komst zijn, adviseert het Jewelers Vigilance Committee (JVC) dat elke Amerikaanse burger die zaken doet met Rusland, zelfs indirect, voorzorgsmaatregelen moet nemen en de lijst van het U.S. Office of Foreign Assets Control (OFAC) moet controleren om te bepalen of ze te maken hebben met verboden bedrijven.
“Amerikaanse bedrijven moeten nagaan of hun leveranciers of klanten gebruik maken van bankrekeningen die verbonden zijn met financiële entiteiten waarvoor een sanctie geldt, en als dat het geval is, moeten zij hun transacties met die rekeningen onmiddellijk stopzetten“, aldus een recente mededeling van JVC.
Deze kwestie is in het verleden aan de orde geweest, maar Alrosa wordt over het algemeen niet genoemd wanneer analisten speculeren over sancties. Hoewel Rusland een belangrijke diamantproducent is, is dat niet waar het land bekend om staat, en de mijnbouwer is verre van de grootste bijdrager aan de Russische economie. Volgens een lijst van de Congressional Research Service uit 2020 is Alrosa het 48ste grootste bedrijf in Rusland, net boven de plaatselijke tak van Philip Morris.
Het is ook hoogst onwaarschijnlijk dat het Kimberley Proces (KP) hier bij betrokken zou raken aangezien het KP een zeer specifieke en beperkte definitie van conflictdiamanten heeft die alleen betrekking heeft op rebellenlegers. Zelfs enkele van de bredere definities waarover wordt gesproken maken duidelijk dat het KP alleen betrekking heeft op diamantgerelateerde mensenrechtenkwesties en conflicten, en dat diamanten geen factor zijn in het Oekraïne-conflict. Tenslotte heeft het KP een absolute consensus nodig om actie te ondernemen, wat onwaarschijnlijk is als het over Rusland gaat.
Hoe langer deze crisis aansleept, hoe groter de kans dat Alrosa in de vuurlinie terechtkomt.
Alrosa reageerde niet op een verzoek om commentaar, evenmin als zijn Amerikaanse kantoor, dat in 2018 werd opgericht. Datzelfde jaar vertelde Alrosa’s vicepresident van verkoop, Evgeny Agureev dat als het bedrijf ooit aan sancties zou worden onderworpen, het een manier zou vinden om ermee om te gaan.
“Als er negatieve gevolgen zijn van sancties, zullen we ons bedrijfsmodel veranderen,” zei hij. “We zien veel andere mogelijkheden in andere regio’s.”
Toch zijn sancties zeker niet iets wat Alrosa zou willen, en het is iets dat chaos zou kunnen veroorzaken in de diamantsector, gezien het feit dat het nog steeds vrij moeilijk is om diamanten te traceren, hoewel het nieuwe nanotechnologieproject van Alrosa een van de meest geavanceerde methoden lijkt die er zijn. Het is nog niet op grote schaal op de markt verkrijgbaar, maar het zou zeker ironisch zijn als Alrosa’s nano-vatie uiteindelijk tegen henzelf wordt gebruikt.
