Mijn voornemen voor 2022 was om meer te praten met mensen waar ik het niet mee eens ben. Toen ik contact opnam met de Australische fotograaf Hugh Brown, die gespecialiseerd is in foto’s van ambachtelijke mijnwerkers, had ik niet gedacht dat hij een van die mensen zou zijn. Maar na een lange discussie, waarvan dit een uittreksel is, besloot ik dat zijn sceptische kijk op verantwoord inkopen de moeite van het publiceren waard was, ook al was ik het niet altijd eens met wat hij zei.

Ik zal er aan het eind wat over zeggen, maar laten we nu luisteren naar Hugh Brown:

Hoe bent u geïnteresseerd geraakt in dit onderwerp?

Hugh Brown: Ik was in Ghana, waar ik wat werk deed voor een klant die al heel lang klant is, toen ik deze mijnwerkers aan de kant van de weg zag staan, en ik was nogal gefascineerd. Het deed me denken aan de goudkoorts in de ontwikkelde wereld in de jaren 1850.

Toen reisde ik verder en zag andere mijnwerkers, en weer was ik gefascineerd. Ik weet niet meer naar hoeveel landen ik ben geweest, maar medio 2010 besloot ik dat ik een boek over dit onderwerp wilde schrijven.

En u werkt momenteel aan dit boek?

Ja, het boek wil de diversiteit van de betrokken produkten, de diversiteit van de topografie, de diversiteit van de cultuur, de diversiteit van het ras en de diversiteit van de geografie laten zien. Ik wil laten zien hoe gevarieerd en complex deze industrie is, en dat er geen pasklare oplossing bestaat voor ambachtelijke mijnwerkers.

Veel mensen steken hun neus in de wereld van de artisanale mijnwerkers. Stel je voor dat ze uit de derde wereld naar onze wereld komen en zeggen dat we dingen beter kunnen en moeten doen. We zouden ze zeggen dat ze snel naar de maan konden lopen. We zouden hen vragen wat ze wel denken te weten.

Er zijn veel mensen die met oplossingen komen, maar de meesten van hen denken niet na over het effect van hun oplossingen in een later stadium. Wat als ze ambachtelijke mijnwerkers van hun broodwinning verdringen? Dit is onaanvaardbaar.

Wanneer u klaagt over mensen met oplossingen, hebt u het dan over niet-gouvernementele organisaties (NGO’s)?

NGO’s maken er deel van uit, maar ik heb het over grote bedrijven, regeringen in ontwikkelde landen. Ik heb het over oplossingen – of het nu gaat om formalisering van verantwoord inkopen, blockchain, al die dingen die zijn genoemd – die langetermijngevolgen hebben voor het gebruik van arbeid.

Deze oplossingen beginnen de overgang van grootschalige mijnwerkers naar kleinschalige mijnwerkers te bevorderen. Je hebt miljoenen ambachtelijke mijnwerkers, ongeveer 40 miljoen. Als je het aandeel van wat ambachtelijk wordt gedolven vermindert, zullen velen van hen hun baan verliezen. De vraag is, waar gaan deze mensen heen? Wat doen ze?

Formalisering of legalisering ketent deze artisanale mijnwerkers af. Deze druk voor verantwoorde bevoorrading gaat gepaard met een daling van de beschikbaarheid van mineralen in de eerste wereld. Ze keren zich naar de derde wereld. Ik denk niet dat dat toeval is.

Wat vindt u van projecten zoals Fairmined, Moyo Gems en GemFair, die speciale producten ontwikkelen die door ambachtelijke mijnwerkers zijn ontdekt?

Ik ben er zeker van dat sommige van deze projecten goed werken. Ik heb goede dingen over sommige ervan gehoord. Maar ze zijn gewoon aan het sleutelen in de marge. Zij vormen een klein percentage van het hele gebeuren.

Als u deze projecten zou uitbreiden, twijfel ik er niet aan dat het eindresultaat zou zijn dat arbeid wordt verdrongen, en dan zou u weer in dezelfde draaimolen terechtkomen.

Hoe zit het met ambachtelijke situaties met slechte veiligheidsnormen? Is het niet eerlijk om te zeggen dat wij niet willen dat mensen hun leven riskeren voor de producten die wij kopen?

Dat is een moeilijke vraag. U probeert westerse waarden op te leggen aan de Derde Wereld. De meeste mensen die ik in de artisanale mijnen ontmoet, kiezen hier actief voor. Is het eerlijk dat wij tegen hen zeggen: “Jullie kunnen je brood niet verdienen, het is niet veilig“?

Ik maak me geen zorgen over de omstandigheden. Artisanale mijnwerkers hebben een gevoel van eigen veiligheid. Er zullen er altijd zijn die de grenzen opzoeken om meer geld te verdienen. Maar uiteindelijk moet elk verbeteringssysteem zelfbedruipend en duurzaam zijn, en niet afhankelijk zijn van een consultant uit de eerste wereld om toe te zien op de tenuitvoerlegging en het functioneren ervan.

We horen ook vaak: “Zouden deze mensen niet beter in de landbouw kunnen werken?

Er zijn altijd activiteiten in de dorpsvelden en op de boerderijen. Men zegt dat we alternatieve industrieën moeten creëren in deze landen. Als ik tegen je zou zeggen, “Je moet niet doen wat je doet“, zou je me wegsturen. Deze mensen verdienen met mijnbouw twee tot drie keer meer dan anders.

Als we echt alternatieve industrieën willen creëren, vereist dat investeringen uit de eerste wereldlanden. Maar uiteindelijk geven de mensen in de ontwikkelde wereld niets om de mensen in de derde wereld.

Hoe zit het met de milieuschade die door sommige mijnwerkers wordt veroorzaakt?

Er zijn duidelijk milieuproblemen bij sommige ambachtelijke mijnbouwactiviteiten. Maar niemand durft te praten over de schade die grootschalige mijnwerkers aanrichten.

Kinderarbeid is ook een interessant onderwerp. Het krijgt veel aandacht in de pers in de ontwikkelde wereld. Veel ouders laten hun kinderen werken omdat het de enige manier voor hen is om te eten en te overleven.

U zegt dat de Westerse wereld zich er niet mee moet bemoeien, maar doen we dat niet al? Vaak worden de markten in deze landen gecontroleerd door een kleine groep die de arbeiders geen eerlijke waarde geeft voor hun werk. En dan werken westerse zakenmensen met deze groep.

Het is echt een moeilijke vraag. Je kunt dit extrapoleren naar bijna elke markt. En dat is inclusief in de eerste wereld. Er zijn eerste wereld monopolies en oligopolies in bijna elke belangrijke industrie.

Maar dat betekent niet dat er geen mensen worden opgelicht in de artisanale mijnen. Die zijn er duidelijk wel. Maar het is niet alleen een derde wereld probleem.

Waar moeten mensen op letten als zij producten kopen?

Het probleem is dat je, om goed te kunnen aankopen, over bijna perfecte informatie moet beschikken. Als je je bevoorraadt met gebrekkige informatie, is het moeilijk om te argumenteren: is dit goud verantwoord verkregen als ik niet weet waar het vandaan komt?

Het is voor een consument in de ontwikkelde wereld niet mogelijk om een zinvolle beoordeling te maken. Een van de problemen die ik heb met voorstanders van verantwoord inkopen is dat zij iets proberen te standaardiseren dat niet gestandaardiseerd kan worden. Je hebt 100 mensen die 100 verschillende antwoorden hebben vanaf het begin. Het is bijna een illusoir doel. Hoe kan iemand die in New York zit bepalen of een product van verantwoorde herkomst is? Zelfs als je weet waar een product vandaan komt, kan het vele jaren vergen om alle lagen van de ui af te pellen.

Ik wil niet dat mensen naar de foto’s in mijn boek kijken en zeggen, “Dat is verschrikkelijk“. Ik wil dat de mensen begrijpen dat er zo veel elementen zijn bij ambachtelijke mijnbouw en verantwoord inkopen. Het is niet alleen kinderarbeid of georganiseerde misdaad. Je moet naar de andere kant van de medaille kijken. Er werken 40 miljoen mensen in de artisanale mijnbouw tegenover 7 miljoen in de grootschalige mijnbouw, die 90% van de wereldproductie vertegenwoordigt.

Het grootste deel van het geld dat ambachtelijke mijnwerkers verdienen blijft in het land, en dan heb je nog het multiplicatoreffect van dat geld. Veel van dat geld maakt opwaartse mobiliteit mogelijk. De mijnwerkers verwerven veel vaardigheden die ze anders niet hadden verworven. Het is een enorme motor voor ontwikkeling in de derde wereld.

Het andere belangrijke punt is dat er geen duidelijke doelstelling is voor wat succes op dit gebied is. En er zijn zoveel mensen bij betrokken. Miljoenen verschillende mensen moeten het over bepaalde dingen eens zijn.

Een van de grote momenten voor mij was toen een interviewer me vroeg: “Wat proberen we hier te bereiken?” En ik had geen idee.

Ik moest hem ook zeggen dat het me speet en dat ik geen idee had hoe ik een mineraal van verantwoorde herkomst moest kopen. En als ik na 16 jaar in het vak niet weet wat verantwoord inkopen betekent, welke hoop heeft een consument, juwelier of groothandel dan?

Laat me wat persoonlijke gedachten met u delen:

Ik ben het ermee eens dat er geen eenduidige oplossing is voor de ambachtelijke mijnbouw, maar ik denk niet dat iemand er één verwacht. Het is erg moeilijk om iets op te lossen in deze wereld. Wat men wil is “voortdurende verbetering” – dus worden de normen op sommige gebieden steeds aangescherpt, met initiatieven zoals kwikvrije goudwinning.

Voorts impliceert “verantwoord inkopen” niet noodzakelijkerwijs dat de ambachtelijke mijnwerkers worden geëlimineerd; in de meeste gevallen, en zeker bij diamant, wordt er uitdrukkelijk naar gestreefd dit niet te doen. Verantwoordelijke bevoorrading houdt ook in dat ambachtelijke mijnwerkers worden beschermd tegen geweld.

Deze beweging is nog betrekkelijk nieuw. Het zal onvermijdelijk fouten maken en soms het gevoel hebben dat er geen vooruitgang wordt geboekt; we hebben enorme problemen en het is niet altijd het beste idee om bedrijven met winstoogmerk te belasten met de oplossing daarvan. Dat gezegd hebbende, zou ik wachten alvorens het waardeloos te verklaren, zoals de heer Brown heeft gedaan. Het kan leiden tot zelfgenoegzaamheid.

Ik ben het ook niet noodzakelijk eens met het idee dat deze beweging een poging is van westerse elites om zich de hulpbronnen van de Derde Wereld toe te eigenen. De wetgeving die het schadelijkst is voor ambachtelijke mijnwerkers – de conflictmineralenbepaling van de Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act – werd op het laatste moment door ngo-vriendelijke ambtenaren ingevoegd, zonder dat iemand de implicaties ervan leek te begrijpen.

Dat gezegd hebbende, Brown maakt een aantal ontnuchterende punten. De wereld is vandaag meer verbonden, wat ons dichter brengt bij de mensen die onze materialen opgraven. Zij behoren tot de armste mensen op de planeet. Het zou een misdaad zijn hun middelen van bestaan te ruïneren, vooral in naam van de “verantwoordelijkheid“.

Artisanale mijnwerkers moeten deel uitmaken van het huidige gesprek over aanbestedingen. Laten we ervoor zorgen dat we niet alleen tegen hen praten, maar ook met hen, zeker als we het willen hebben over verantwoord inkopen.