De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) staan op de grijze lijst van de Financial Action Task Force (FATF), en volgens deskundigen kunnen goud- en diamanttransacties met bedrijven uit Dubai nu aan een strengere controle worden onderworpen.
Landen die op de grijze lijst van de FATF worden geplaatst, worden onderworpen aan “verscherpt toezicht” en moeten “strategische tekortkomingen in hun regelingen aanpakken om het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en de financiering van proliferatie tegen te gaan“, aldus de FATF, de internationale groep tegen het witwassen van geld die in 1989 door de G7-landen werd opgericht.
Hoewel het gebruikelijk is dat kleinere landen op de grijze lijst komen – op dit moment staan Haïti, Mali en Senegal op de lijst (diamantproducent Botswana werd er net van gehaald) – is het ongehoord dat een groot financieel centrum als de Verenigde Arabische Emiraten op de lijst komt te staan. Dit wordt “de belangrijkste stap” genoemd in de 30-jarige geschiedenis van de FATF.
In het verleden hebben Dubai-ambtenaren berichten ontkend als zou het door lakse controles een toevluchtsoord zijn geworden voor zwart geld en gesmokkeld goud – ze noemden dit “leugens” en “nationaal gerichte beledigingen“.
Na de actie van de FATF was de officiële verklaring van de regering van de Verenigde Arabische Emiraten echter verzoenend, uitgaande van de opmerking van de FATF dat er “aanzienlijke vooruitgang” is geboekt.
“De Verenigde Arabische Emiraten nemen hun rol in de bescherming van de integriteit van het wereldwijde financiële stelsel uiterst ernstig en zullen nauw samenwerken met de FATF om de vastgestelde verbeterpunten snel te verhelpen“, aldus de verklaring.
De lokale bevolking zegt dat ze de laatste tijd meer inspanningen zien om de regels na te leven, maar geeft toe dat er nog ruimte is voor verbetering.
Waarnemers van de sector verwachten niet dat dit een groot effect zal hebben op de handel, tenminste niet onmiddellijk, al zou het kunnen leiden tot een grotere terughoudendheid om zaken te doen in Dubai. Het Dubai Multi Commodities Centre (DMCC) heeft Dubai onlangs uitgeroepen tot “top handelscentrum voor ruwe diamanten” en heeft daarmee Antwerpen ingehaald.
Sara Yood, plaatsvervangend algemeen adviseur van het Jewelers Vigilance Committee (JVC), zegt: “Als je zakenpartner gevestigd is in een land dat op de controlelijst van de FATF staat, moet je meer voorzorgsmaatregelen nemen tegen het witwassen van geld. En zeker zullen de compliance afdelingen van banken nieuwsgieriger zijn naar transacties tussen Amerikaanse bedrijven en de Verenigde Arabische Emiraten, aangezien transacties met de Verenigde Arabische Emiraten nu als een hoger risiconiveau worden beschouwd.”
“Ik ben er niet zeker van dat er een significante verandering zal zijn in hoe de juwelenindustrie omgaat met de Verenigde Arabische Emiraten,” voegt ze eraan toe. “Op lange termijn zou het een effect kunnen hebben als de VAE hun tekortkomingen niet corrigeren.”
Erik Jens, CEO en oprichter van Luxury Fintech en het voormalige hoofd van de diamantdivisie van ABN-Amro, zegt dat veel afhangt van hoe Dubai in de toekomst handelt.
“Voor bedrijven die ESG (environmental, social, and corporate governance) serieus nemen, zal het nog meer bewustzijn creëren over wat ze doen, en of ze wel het juiste doen“, zegt hij. “Als de kwestie niet wordt opgelost, zal dat gevolgen hebben voor Dubai. Ze zullen ongetwijfeld een tandje bij moeten zetten door met de FATF in zee te gaan om hun positie in de internationale diamant- en juwelenketen te behouden.”
Toch vreest hij dat de stap van de FATF het grotere probleem van illegale financiering niet zal oplossen: “Het zou bedrijven die geen aandacht besteden aan MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) en ESG-normen ertoe kunnen aanzetten zich elders te vestigen om aan die druk te ontsnappen.”
Een voormalige ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van Financiën vertelt dat de FATF-aanduiding betekent dat alle deals met bedrijven uit Dubai “meer due diligence” vereisen, vooral als het gaat om goud of diamanten, die in verband worden gebracht met corruptie en conflicten.
“Bedrijven hadden al vragen moeten stellen,” voegt de ambtenaar eraan toe. “De status van FATF is een formele intergouvernementele richtlijn waardoor ze die nu zeker moeten stellen.“