De prijsverhogingen voor ruwe diamanten die De Beers deze week heeft doorgevoerd, waren het gevolg van vele factoren. De markt was nauwelijks verrast door deze maatregel, ook al domineerde hij wel duidelijk de discussies in handels- en slijpcentra en op online fora.

Zichthouders waren enigszins verbaasd over de omvang van de verhogingen – naar schatting 5 tot 12% voor 3-granen en grotere goederen en tot 15% voor kleinere ruw. Ze hadden niet zo’n gedurfde stap van de mijnbouwer verwacht.

December tot februari is doorgaans een drukke periode voor de sector. En aangezien De Beers en Alrosa in december relatief lage verkoopcijfers noteerden, was er een inhaalvraag die deze maand zou vrijkomen, waardoor het een geschikt moment werd om de prijzen te verhogen.

Seizoensgebondenheid speelt echter slechts een ondergeschikte rol bij het beïnvloeden van de markttrends. De prijszetting moet veeleer het evenwicht tussen vraag en aanbod weerspiegelen of aangeven dat de twee niet synchroon lopen.

Laten we eerst naar het aanbod kijken

Hoewel de twee grootste mijnbouwers een lager dan gebruikelijke verkoop in december rapporteerden, werd er in feite veel ruw materiaal naar slijperijen in India gestuurd.

Die stijging was waarschijnlijk afkomstig van andere bronnen en goederen die in de voorgaande maanden waren aangekocht, maar in december werden geleverd.

De invoer van ruw in het land steeg met 20% jaar op jaar tot $2,1 miljard gedurende de maand, meldde de Gem & Jewellery Export Promotion Council (GJEPC). Dat was het hoogste niveau in twee jaar, gedreven door hogere prijzen maar ook door een relatief groot volume. Gemeten in karaat was december de op een na hoogste maand voor de invoer van ruw in India in 2021.

Over het algemeen was er een sprong in het aanbod tijdens het vierde kwartaal, waarbij India’s ruw importvolume de niveaus van 2018 en 2019 overschreed. En de instroom van ruw naar India voor het volledige jaar was in lijn met 2018, wat een sterke periode was voor de verkoop van ruw. Dat alles wordt weerspiegeld in de geslepen markt, want in 2021 steeg de geslepen export van India naar het hoogste jaartotaal sinds 2018.

Moeilijk te vinden goederen

En toch is de grootste klacht van aankopers en handelaars dat zij geen goederen kunnen vinden om de voorraad te vervangen die zij tijdens de eindejaarsperiode hebben verkocht. Zij melden tekorten op de markt van producten boven 0,70 karaat, met uitstekende slijpvorm, symmetrie en slijpsel (triple Ex).
Er is vraag in een breed scala van categorieën, variërend van melee, dat de afgelopen maanden aanzienlijk is gestegen, tot dossiers en grotere stenen.
De kleine uitzondering is de 0,30 karaat categorie, een grootte die het meest beïnvloed wordt door de Chinese markt. Daar is de groothandelsactiviteit afgenomen in de aanloop naar het Lunar festival dat op 1 februari begint. Veel inkopers hebben vervroegde vakanties genomen omdat ze toch al niet in zo’n dure markt wilden kopen.

Het is de VS die de vraag aanwakkert. Het is bekend dat De Beers geen commentaar geeft over prijzen, maar de mijnbouwer zal ongetwijfeld wijzen op de positieve Amerikaanse retailmarkt als katalysator voor de stijgingen van deze week.

Het goede nieuws blijft uit de VS binnenstromen: Signet Jewelers meldde donderdag dat de omzet tijdens de feestdagen in november en december met 30% steeg tot $2,4 miljard.

Er heerst evenwel enige bezorgdheid dat de inflatie en de verwachte renteverhogingen het momentum kunnen afremmen. Door deze maatregelen stijgen de kosten van levensonderhoud onder huishoudens, waardoor zij voorrang geven aan eerste levensbehoeften boven luxeaankopen. Velen zien de volatiele aandelenmarkt ook als een aanwijzing dat het momentum onvermijdelijk zal afnemen.

Robuuste vraag

Maar vooralsnog profiteert de sector van de robuuste vraag. De aandacht is verschoven naar de fabrikanten om te zien hoe zij zullen reageren op de recente stijging van hun ruwkosten.

Handelaren merken op dat leveranciers goederen achterhouden, zelfs wanneer zij orders hebben, omdat zij verwachten de komende weken betere prijzen te kunnen bedingen. Nu De Beers de prijzen sterk heeft verhoogd – en Alrosa volgende week naar verwachting zal volgen – hebben de fabrikanten hun excuus om de prijzen van geslepen stenen te verhogen.

Maar met hoeveel? Zullen zij de omvang van de grote prijsstijgingen voor het ruw volledig kunnen compenseren? En zullen de verhogingen van de prijzen van geslepen stenen de waarde van het ruw in de toekomst nog verder doen stijgen? Ruw moet immers de trends in geslepen stenen volgen – niet andersom.

Op een gegeven moment, als de prijzen worden opgedreven door het aanbod in plaats van getrokken door de vraag, zullen kopers van geslepen goederen de lijn trekken. Ze zullen hun positie versterken en de hoge vraagprijs van leveranciers eenvoudigweg niet accepteren.

Dat is niet iets wat even gemakkelijk gebeurt op de ruwmarkt. Zichthouders zijn verplicht een bepaald percentage van de hen op de zichten aangeboden goederen te kopen, en zij hebben andere factoren waarmee zij rekening moeten houden, zoals het in dienst – en bezig – houden van hun werknemers.

Moeilijk om ruw te vinden op secundaire markt

En er is nog een nieuw aspect dat van invloed is op het ruw segment: het gebrek aan goederen op de secundaire markt waar handelaren, kleinere fabrikanten en ambachtslieden ruwe goederen kopen.

Begin 2021 heeft De Beers zijn leveringsbeleid gewijzigd. Het verdeelde zichthouders in fabrikanten, handelaars en detailhandelaars om een meer op maat aangepast aanbod voor elke categorie te kunnen presenteren. Alrosa kondigde in november een soortgelijke maatregel aan.

Het idee was om de markt efficiënter te maken door meer goederen sneller te laten produceren. De Beers verminderde het aantal handelaars dat zijn dozen op de bredere markt brengt. Het heeft ook meer goederen overgeheveld voor het snijden en slijpen in Botswana, waar het in onderhandeling is met de regering over een nieuwe leverings- en marketingovereenkomst.

Bijgevolg is het moeilijk om ruw te vinden ondanks het grote zicht, en dat drijft de premies op de secundaire markt op, merkten de makelaars deze week op. Het tekort verhoogt ook de biedingen op veilingen, die een andere manier zijn voor niet-zichthouders om goederen te vinden. Dat stimuleert opnieuw hogere prijzen op de zichtmarkt, aangezien De Beers en Alrosa ook signalen van de veilingen en het handelaarcircuit volgen.

Het is een vicieuze cirkel die de prijsrally zou kunnen verlengen. En dat zou uiteindelijk druk uitoefenen op de productiewinsten. Hogere prijzen voor ruwe stenen waren deze keer misschien te verwachten, maar de industrie is wellicht beter gediend met een gefaseerde aanpak in kleinere stappen – zoals De Beers in het verleden heeft gedaan.

De omvang van de prijsstijging was inderdaad onverwacht en kan een gevaarlijk hoge basis hebben gelegd om het jaar mee te beginnen.