Wat verwachten we voor 2023? Veranderingen in de diamantsector verlopen vaak traag. Meestal is er een belangrijke mondiale gebeurtenis voor nodig, zoals de financiële crisis van 2008, de pandemie van 2020 of de Russische invasie van Oekraïne in 2022, om de markt tot onmiddellijke actie aan te zetten.

De uitbraak van Covid-19 dwong de sector, samen met de rest van de wereld, om over te schakelen op digitaal. De financiële ineenstorting dwong de sector zijn compliance- en rapportagenormen aan te scherpen – ook al duurde het een paar jaar voordat de sector er helemaal klaar in was.

Nu moet de sector zich aanpassen aan de gevolgen van het conflict tussen Rusland en Oekraïne en de daarmee samenhangende Amerikaanse sancties tegen Alrosa. De marktkrachten hebben dat nog niet volledig kunnen verwerken. Het conflict zal in 2023 waarschijnlijk nog belangrijker worden dan in 2022, wanneer de vraag-aanboddynamiek zich aanpast en de programma’s voor bronverificatie aan kracht winnen.

Naar verwachting zullen ook andere factoren de handel in 2023 beïnvloeden. In de VS en China heerst aanhoudende onzekerheid, terwijl de markt voor de laboratoriumproductie blijft groeien en evolueren. Ten slotte staan De Beers en de regering van Botswana op het punt een overeenkomst te sluiten die een ruimere impact kan hebben op de sector.

Wij voorspellen dat de volgende ontwikkelingen de grootste impact zullen hebben op de diamantmarkt in 2023:

Alrosa aanvoer in 2023

Toen de VS in april 2022 sancties instelde tegen Alrosa, verwachtten velen dat er schaarste zou ontstaan, aangezien de Russische mijnwerker ongeveer 30% van de wereldwijde ruwproductie voor zijn rekening neemt.

In plaats daarvan bleven de geslepen voorraden gedurende heel 2022 op recordhoogte. Dat was grotendeels te danken aan de agressieve aankoop van ruwe diamant tegen het einde van 2021 en het begin van 2022, toen de bedrijfstak profiteerde van het positieve momentum als gevolg van het sterke herstel na de pandemie.

Deze voorraden ruwe diamant hielden de fabrieken bezig en dreven de voorraad geslepen diamant op, omdat de nieuw geproduceerde goederen beschikbaar kwamen net toen de vraag in de tweede helft van het jaar begon af te nemen.

De prijzen voor geslepen diamant daalden in de tweede helft en bleven verzwakken in het nieuwe jaar.

De fabrikanten verminderden vervolgens hun aankopen van ruwe diamant en de fabrieken verlaagden drastisch hun productie van geslepen diamant. Het volume van de invoer van ruwe diamant in India daalde in de eerste 11 maanden van 2022 met ongeveer 21% op jaarbasis, maar in waarde steeg de invoer met 8%, waarbij de gemiddelde prijs met 38% steeg tot 138 dollar per karaat. Dat was deels het gevolg van het lagere Russische aanbod, want dat wijst op een verschuiving naar lagere volumes en hoogwaardigere goederen. Alrosa levert een grote hoeveelheid kleinere diamanten met een lagere waarde.

Er zijn tekorten ontstaan van die diamanten van het “Alrosa”-type. Maar in het algemeen blijven de leveranciers van geslepen diamant zitten met aanzienlijke volumes van minder populaire goederen die moeilijk te verplaatsen zijn op de zwakkere markt.

Verwacht wordt dat de fabrikanten in het begin van het jaar voorzichtig zullen blijven bij hun aankopen van ruw, vooral als De Beers de hogere prijsniveaus handhaaft bij de eerste paar zichten.

Een prijsverlaging door De Beers kan de vraag stimuleren. Voorlopig lijkt het bedrijf genoegen te nemen met handhaving van het niveau, ook al zijn de prijzen op veilingen en op de secundaire markt gedaald. Het moet er rekening mee houden dat in de inflatoire omgeving van het afgelopen jaar de productiekosten zijn gestegen, wat betekent dat het zijn winstmarges moet beschermen door zijn prijsstelling.

Toch heeft het bedrijf een sterk jaar gehad en geprofiteerd van de afwezigheid van Alrosa op de markt. De ruwverkoop van De Beers steeg met 20% tot naar schatting 5,78 miljard dollar in 2022.

Maar Alrosa zal geleidelijk terugkeren op de markt, ook al worden de verkopen niet onthuld. Indische banken hebben maatregelen genomen om transacties in roepie met Rusland te vergemakkelijken en België heeft vermeden dat er sancties worden opgelegd aan Rusland – zijn grootste bron van ruw. Er waren al berichten over de verkoop van Russische ruw tegen eind 2022.

Wij verwachten dat de voorraad midstream geslepen diamant in het eerste kwartaal zal dalen nadat de productie de afgelopen maanden is afgenomen. De geringe beschikbaarheid van nieuw geslepen aanbod kan van invloed zijn op de inkoop door juweliers in januari en februari, wanneer zij gewoonlijk de tijdens de kerstperiode verkochte voorraad aanvullen, hoewel op dit moment (eerste helft januari) de geslepen vraag behoedzamer is dan gewoonlijk voor deze tijd van het jaar.

De Amerikaanse economie in 2023

Amerikaanse juweliers hadden een relatief goed seizoen, ook al haalde de verkoop niet het recordniveau van vorig jaar. Er is voor hen echter geen urgentie om te kopen vanwege de onzekerheid over de marktvooruitzichten op korte termijn en omdat de prijzen – en dus de voorraadwaarderingen – blijven dalen.

De terughoudendheid om te kopen komt voort uit de economische onzekerheid aangezien de hoge inflatie heeft geleid tot voorzichtige discretionaire uitgaven van de consumenten. Detailhandelaren zijn waakzaam voor het aanhouden van overtollige voorraden en kunnen dat risico afdekken door meer goederen in consignatie te stockeren en de voorraad van leveranciers op afstand aan te spreken, terwijl ze een meer efficiënte levering eisen wanneer ze die nodig hebben.

Het voorraadbeheer in de detailhandel zal bijdragen tot de vertraging van de diamanthandel in het eerste kwartaal, waarmee de trend van de tweede helft van 2022 wordt voortgezet. Er heerst nog steeds bezorgdheid over een nakende recessie, en die onzekerheid kan zich in de eerste helft van het jaar voortzetten. De vraag naar diamant zou moeten verbeteren naarmate de marktwerking tot rust komt en de handel weer vertrouwen krijgt voor het eindejaarsseizoen.

Herstel van China in 2023

Er is enig hernieuwd optimisme over China nadat de regering in december haar Covid-19 beperkingen versoepelde en in januari aankondigde dat zij ook de quarantainemaatregelen voor reizigers zou opheffen. Hoewel deze maatregel opnieuw een golf van coronavirusinfecties veroorzaakte, gaat het land weer open in de aanloop naar het Chinese Nieuwjaar op 22 januari. Na de opheffing van het strenge Covid-19-beleid werden andere maatregelen genomen om China investeerdersvriendelijker en flexibeler te maken.

Dat heeft sommige verwachtingen aangewakkerd dat de inhaalvraag later in het jaar vrijkomt, zo niet al tijdens het maanfestival. Wij denken dat het herstel in de tweede helft van het jaar vaart zal krijgen, omdat de Chinese consument tijd nodig zal hebben om terug te keren naar een normale situatie en het vertrouwen te winnen dat de plotselinge ommekeer in het overheidsbeleid van blijvende aard is.

Bovendien zal de groei worden afgemeten aan de cijfers van vorig jaar, die in de tweede helft zwakker waren. De langdurige afwezigheid van Chinese kopers was een belangrijke factor in de wereldwijde vertraging van de diamanthandel in 2022. Hun terugkeer zou de markt in het komende jaar moeten stimuleren.

Lab-gekweekte diamanten in 2023

Het lijdt geen twijfel dat de ontwikkeling van de labgekweekte sector de vraag naar juwelen met natuurlijke diamanten in 2022 heeft beïnvloed. Tegelijkertijd bleven de groothandelsprijzen van synthetische diamanten echter dalen. Dat is grotendeels te danken aan het toegenomen aanbod als gevolg van de technologische vooruitgang. Dat gezegd hebbende, is de vraag naar synthetische stenen ook gesegmenteerd. Detailhandelaren hebben labgekweekte diamanten juwelen gepromoot, met bruidsjuwelen als een verrassende ‘sweet spot’ voor het segment.

Dat alles heeft ertoe geleid dat de labgekweekte markt genuanceerder is dan verwacht, met juweliers die een productie van hogere kwaliteit eisen en een algemene verschuiving naar betere kleur- en zuiverheidsgoederen.

Dit jaar wordt opnieuw een mijlpaal voor de laboratoriumgekweekte industrie, te midden van de verwachting dat meer juweliers en gevestigde merken het product zullen gaan voeren. De prijzen waartegen luxemerken labgekweekte diamanten kunnen verkopen, zullen uitwijzen waar de waarde ligt – in het product of in het merkverhaal – en aantonen of de aantrekkingskracht van synthetische stenen verder reikt dan hun lagere prijs.

Bewijs van herkomst

De opkomst van de laboratoriumproductie en de Amerikaanse sancties tegen Alrosa zijn voor de natuurdiamantindustrie belangrijke katalysatoren geweest om haar programma’s voor duurzaamheid en bronverificatie uit te breiden.

De afgelopen drie jaar heeft de natuurlijke branche haar berichtgeving verschoven naar milieu-, sociale en governancekwesties, met name omdat synthetische producenten en -verkopers beweerden een groenere optie te bieden. Ondertussen heeft de oorlog in Oekraïne geleid tot verschillende programma’s voor bronverificatie of traceerbaarheid om merken en juweliers ervan te verzekeren dat hun productaanbod binnen de wettelijke en ethische grenzen valt.

Nu deze initiatieven er zijn, verwachten wij dat meer spelers in het middensegment hun activiteiten zullen stroomlijnen en die platforms zullen gebruiken om hun klanten te verzekeren dat hun aanbod ethisch verantwoord is. Wij verwachten dat traceerbaarheid en de bijbehorende bronverificatieprogramma’s in 2023 aan belang zullen winnen en een belangrijk discussiepunt voor de sector zullen worden.

De Beers-Botswana deal in 2023

Een ander onderwerp dat we aandachtig volgen, zijn de onderhandelingen tussen De Beers en Botswana over hun leverings- en marketingovereenkomst. De overeenkomst wordt eens per tien jaar verlengd en liep in 2020 af. Een nieuw contract werd aanvankelijk uitgesteld vanwege Covid-19 en later vanwege een aantal knelpunten.

Momenteel is de deadline juni van dit jaar, en het zou verrassend zijn als er nog meer uitstel komt.

Het is moeilijk om de volledige reikwijdte van de besprekingen te vatten, aangezien beide partijen terughoudend zijn om details bekend te maken, maar de kwesties zouden belangrijke gevolgen kunnen hebben voor de rest van de sector.

Naar verluidt wil de regering, die voor 15% eigenaar is van De Beers, dat meer van de Botswaanse voorraad van het bedrijf naar lokale zichthouders gaat om daar te worden gesneden en geslepen. Zij wil ook de verkoop van Okavango Diamond Company – de tak van de overheid die ruwe diamant verkoopt – stimuleren en Okavango meer toegang geven tot grotere stenen, terwijl zij mogelijke waardeverhogende overeenkomsten met slijpers onderzoekt.

Gaborone heeft zich gestaag ontwikkeld tot een belangrijk centrum voor ruwe diamanten, nadat de eerste zichthouders er fabrieken vestigden en De Beers er rond 2013 zijn aggregatie- en verkoopactiviteiten vanuit Londen naartoe verplaatste.

Naarmate De Beers meer diamantgerelateerde activiteiten in het land faciliteert, verliezen andere slijpcentra, met name India, terrein. De opkomst van Gaborone heeft ook gevolgen voor de route van een diamant naar de markt. Misschien zullen bedrijven die in Botswana produceren de traditionele handelscentra van Antwerpen, Israël en Dubai omzeilen en hun geslepen diamant rechtstreeks naar New York of Hongkong sturen voor distributie.

Dit alles past in een algemeen streven naar meer efficiëntie in de diamanthandel door het traject van de steen van mijn tot markt te verkorten. Het beantwoordt ook aan de groeiende behoefte om sociale verantwoordelijkheid aan te tonen bij de levering, aangezien Botswana een uitstekend voorbeeld is van hoe diamanten een positieve bijdrage aan de samenleving kunnen leveren.

Met de deal met De Beers achter de rug zou 2023 het jaar kunnen zijn waarin Botswana zijn positie in de diamantindustrie consolideert om zijn merk te versterken en zijn inkomsten uit de handel te verhogen.

Conclusie voor 2023

Het adagium dat er nooit een saai moment is in de diamanthandel zal waarschijnlijk waar blijken in 2023. Maar de sector zal naar verwachting traag van start gaan. Wij voorspellen voor het eerste kwartaal dezelfde voorzichtigheid als tegen het einde van vorig jaar en dat de activiteit in de tweede helft zal verbeteren.

Natuurlijk zijn er factoren waarop de sector geen vat heeft en die tot extra aanpassingen kunnen leiden. Geopolitieke en macro-economische ontwikkelingen zullen de markt dit jaar waarschijnlijk opnieuw sterk beïnvloeden. Maar er zijn andere factoren, en de ervaring met eerdere crises, die de sector zouden moeten helpen de potentiële volatiliteit het hoofd te bieden – ook al worden andere veranderingen geleidelijker geaccepteerd.