De regering van Botswana heeft een belang van 24% genomen in het diamantbedrijf HB Antwerp, wat volgens sommigen nieuwe vragen oproept over Botswana’s langlopende relatie met De Beers.

De zet kwam er toen HB Antwerp een “geavanceerde, bedrijfseigen” fabriek opende in het Diamond Technology Park in de Botswaanse hoofdstad Gaborone.

Botswana zei dat Okavango Diamond Company, de diamantverkoper in staatseigendom, de nieuwe fabriek zal voorzien van ruwe diamant.

HB Antwerp heeft ook een overeenkomst met Lucara Diamond, eigenaar van de Karowe-mijn in Botswana, om alle grote diamanten te kopen die door Karowe worden geproduceerd. HB heeft gezegd dat dit model – waarbij HB diamanten op krediet neemt en vervolgens de eindprijs berekent op basis van de uiteindelijk behaalde verkoopprijs – heeft geleid tot hogere inkomsten voor Botswana.

In de verklaring van HB Antwerp werd De Beers niet genoemd, maar de media beschouwden het als een waarschuwing dat het vijf jaar durende partnerschap tussen Botswana en De Beers op de klippen zou kunnen lopen. (Botswana bezit ook 15% van De Beers).

De president van Botswana, Mokgweetsi Masisi, zei dat de opening van de fabriek “het potentieel heeft om een game-changer te zijn“.

Samen met HB hebben we een volledig nieuw bedrijfsmodel voor minerale infrastructuur gecreëerd, waarbij we het verhaal over hoe de winningsindustrieën met en voor de landen van herkomst kunnen werken om meer gedeelde economische ontwikkeling en welvaart tot stand te brengen, radicaal veranderen. Toen we besloten dat het tijd was om het roer om te gooien, wisten we dat we onze manier van werken fundamenteel moesten veranderen en partners moesten vinden die deze visie deelden.

Rafael Papismedov, medeoprichter van HB Antwerp, voegde daar in een verklaring aan toe: “Ons succes is – en zal blijven – voortkomen uit onze onverschrokken bereidheid om elk aspect van de manier waarop dingen tot nu toe zijn gedaan uit te dagen en waarde te herkennen waar anderen die over het hoofd hebben gezien.

Botswana, ’s werelds grootste diamantproducent naar waarde, en De Beers tekenden in 2011 een tienjarig verkoop- en mijnbouwcontract. Die overeenkomst is sindsdien drie keer verlengd en loopt in juni weer af.

In februari zei Masisi dat als er geen nieuwe overeenkomst komt, “elke partij zijn koffers zal moeten pakken en vertrekken“.

De Beers heeft er in het algemeen vertrouwen in dat een nieuwe overeenkomst zal worden gesloten.

Duncan Wanblad, CEO van Anglo American (eigenaar van 85% van De Beers), zei onlangs tegen analisten: “Het overgrote deel van alle elementen van de onderhandelingen is afgerond. Er is slechts één openstaande schakel en daar werkt het team momenteel aan.

Hij voegde eraan toe dat de onderhandelingen “met goede wil werden gevoerd aan beide kanten van de tafel“.